Estram Eskişehirlilerin hayatına gireli 20 yıl oldu. Eskişehir toplu ulaşım sisteminin merkezinde olan tramvay sisteminin 20 yılı ile ilgili olarak reklam panolarında Ayşe Ünlüce adıyla kullanılan görselde Aşık Veysel'in tramvay üzerine yerleştirilerek kullanılması ise tepki ile karşılandı. 

20 yıldır hala borcu bitmedi

Eskişehir Büyükşehir Belediyesinin 2004 yılında yaptığı borçlanma hala bitmedi.

Eskişehir toplu ulaşım sistemi için şehrin ilk büyükşehir belediye başkanı Aydın Arat tarafından yapılan ve onaylanan tramvay projesini tamamen değiştirerek, proje paydaşı Tülomsaş’ı da devreden çıkararak yapılan yeni tramvay projesi için dış borç alan Eskişehir Büyükşehir Belediyesinin o borcu hala bitmedi.

Geçtiğimiz gün büyükşehir belediye meclisinde gündeme gelen konu ile ilgili açıklama yapan büyükşehir belediye başkanı Yılmaz Büyükerşen “Borçlar 2030 Yılına Kaldı” dedi.

Projenin yapımı ve sonrasında sık sık eleştirilen Tülomsaş’ın devreden çıkarılarak yapılan proje için dış kaynaklı borçlanma yapıldı. Bombardier-Yapı Merkezi Konsorsiyumu(yüklenici) ile 9 Mayıs 2002 tarihinde bir yapım ve temin sözleşmesi imzalanan projede ilk sefer 24 Aralık 2004 tarihinde başladı. 

O tarihten bu zamana kadar bitirilemeyen borç konusunu meclis gündeminde en son tramvay alınması ile ilgili yapılan ihalenin akıbeti konusu gündeme gelince tekrar açıldı. İlk tramvay borçlarının hala bitmediğini ve borcun biteceği tarihin 2030 olduğunu söyleyen Büyükerşen “İlk tramvay borçlarımızın bu yıl bitmiş olması ve tramvayın bütün gelirlerinin belediye gelirleri olarak geriye dönmesi lazımdı. Ancak ne yazık ki döviz kurlarındaki devamlı artışlar nedeniyle ilk tramvay dizisinin alındığı zamanki ana para ve faiz tutarlarını kat ve kat aştığı ve bizim o tramvay borçları bu sene biteceğine, 2030 yılına kaldı.” diyerek yurtdışından aldığı borçların hala bitmediğini  ifade etti.

Büyükerşen’in yaptığı açıklama da tramvayların zarar ettiğini söylemesi de dikkatlerden kaçmadı.

“Bu arada durmadan elektrik zamlarını da düşünürseniz vatandaşın çok canını yakan elektrik zamları, bizim de canımızı yakıyor. Ve tramvayın bir taraftan zararlarını kapatmak için yollar ararken, bir taraftan da yenilerini alma gayreti içindeyiz.” ifadelerini kullandı.

Bitmek bilmeyen tramvay borcunun nedeni bu mu?

Eskişehir'de tramvay zamlarının nedeni konusunda geçtiğimiz konuşan Büyükşehir Belediye Başkanı Yılmaz Büyükerşen, döviz artışları nedeniyle borcun artması nedeniyle zam yapmak zorunda kaldıklarını açıklayarak, ülkeyi yönetenler nedeniyle zam yaptıklarını iddia etti. 

Geçtiğimiz dönem Eskişehir Büyükşehir Meclisinde ilk tramvay projesi için 2002 tarihinde alınan kredinin borcunun bitmediğini, 2030 da biteceğini söylemişti. Büyükerşen'in açıklamaları 28 ekim 2008 tarihli Yeni Şafak gazetesinin haberini hatırlattı. 

Bitmek bilmeyen borcun nedeni bu bumudur?

8 Milyon YTL'lik Fark Tartışma Yarattı

Eskişehir ile Gaziantep raylı sistemleri arasındaki 8 milyon YTL'lik fark yoğun tartışmalarıda beraberinde getirdi. Eskişehir'deki raylı sistem için Avrupa Yatırım Bankası, İskandinav Ülkeli Yatırım Bankası ve ABN Ambro Özel Finas Ajansı'ndan 118,7 milyon dolar kredi alındı.

Aydın Doğan Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı DSL'li Yılmaz Büyükerşen'in kilometresini 12 tirilyona yaptırdığı raylı sistemi, Doğan Medya organlarınınbir süredir hedefinde olan Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı AK Partili Asım Güzelbey kilometresi 3,6 trilyona ihale etti. Eskişehir ile Gaziantep raylı sistemleri arasındaki 8 milyon YTL'lik fark yoğun tartışmaları beraberinde getirdi. İddialar bununla da sınırlı değil. Eskişehir'deki raylı sistemler için Avrupa Yatırım Bankası, İskandinav Ülkeli Yatırım Bankası ve ABN Ambro Özel Finas Ajansı'ndan 118,7 milyon dolar kredi alındı. Raylı sistemi sadece 1,3 milyon doları belediyenin öz kaynaklarından karşılandı. Gaziantep'te ise tek kuruş kredi alınmadı, ihale bedelinin tamamı belediye kaynaklarından karşılanıyor.

Güzelbey'e Yolsuzluk İddiası
Bu rakamlar, Doğan Medya Grubu'nun "yolsuzluk suçlamaları'na "Rayiç bedelin dörtte biri fiyatına raylı sisteme başlamamız kimi çevreleri rahatsız etti ve hakkımda komplo teorileri üretilmeye başlandı" diye cevap veren Gaziantep Belediye Başkanı Asıl Gülbey'i doğruluyor. Hakkındaki tüm iddiaların geçtiğimiz ay başladıkları raylı sistem projesinden ötürü ortaya atıldığını düşünen Güzelbey'in açıklamaları şöyle: "Raylı sisteme başlamamız kimi çevreleri rahatsız etti ve bu kopmlo teorileri üretilmeye başlandı. Gaziantep Büyükşehir Belediyesi olarak 1,5 katrilyon borç yükü devraldık. Bugün itibarıyla borçların bir kısnımı ödemiş ve belediye imkanlarıyla raylı sistem yapacak noktaya gelmiş bulunuyoruz. Şartları zorladığımızın farkındayız. Bütün bu işlerin raylı sistem için başımıza geldiğiniz biliyoruz. İleride haklı olduğumuzn ortaya çıkacağına inanıyoruz. Raylı sistemi belediye imkanlarıyla rayiç bedelinin 1/4 fiyatına ihale edine, ünlü bir firma temsilcisinin söylediği şu sözlerin doğruluğunu şimdi daha iyi anladım. 'Başkan, size bu fiyata raylı sistem yaptırmazlar, ama siz bilirsiniz" demişti. Başımıza neler gelecek bilmiyorum."

İşte Gaziantep'in Verileri
Gaziantep Büyükşehir Belediyesi'nin verilerine göre, kent içi raylı sistem hattının inşaatı için ilk kazma geçtiğimiz ay vuruldu. TCDD Garı istasyonundan başlayacak ve üniversitede sona erecek. Proje, gar-üniversite arası 9 kilometre üzerinde 13 durak ve bir adet depolama-bakım onarım tesisi bulunacak. Ulaşım ana planı üzerinde 2025 yılı için öngörülen yoluculuk talebini karşılayabilecek kapasiteye sahip olan çift hatlı bir raylı sistem olarak planlanıyor. Hafif raylı sistem inşaatı ihale bedeli 17 milyon 343 bin 720 YTL, elektrifikasyon işleri ihale bedeli ise 15 milyon 822bin 090 YTL. Toplamı eski parayla 33 trilyon 165 milyar. Toplam 33 milyon 165 bin 811 YTL'ye mal edilecek olan raylı sistemin kilometresi 3 miyon 600 bin YTL'ye geliyor. Sistemin 2009 yılı için 5 dakika arayla gerçekleşecek seferlerde bir yönde 3 bin 200 yolcu taşıma kapasitesine sahip olması hedefleniyor. Gaziantep Büyükşehir Belediyesi hafif raylı sistem projesinde hat tipi çift hat, hat uzunluğu 9 kilometre, istasyon ortalama duraklama süresi 20 sinaye, maksimum işleme hızı 30-50 km/sa, minimum işletme sefer aralığı 5 dakika, tahmini tur süresi 42,5 dakika olarak belirlendi.

Eskişehir'in Rakamları
Eskişehir Büyükşehir Belediseyi aynı hafif raylı sistemin kilometresini 12 trilyona yaptırdı. Çalışmaları 2002 sonunda başlanılan ve 2005'in başında tamamlanan Eskişehir raylı sisteminin toplam uzunluğu 14 kilometre. Belediye verilerine göre, raylı sistem için 120 milyon dolar hancandı. Avrupa Yatırım Bankası ile İskandinav Ülkeleri Yatırım Bankası'nın yanı sıra ABN Ambro Özel Finans Ajans'ndan 118,7 milyon dolar kredi alındı. Raylı sistemin sadece 1,3 milyon doları belediyenin kaynaklarından karşılandı. Kilometre maliyeti TL üzerinden yaklaşık 12 trilyon.

Kaynak: Yeni Şafak Eskişehir
28 Ekim 2008